วัดที่เรียกได้ว่าอยู่คู่บ้านคู่เมืองพะเยานั่นก็คือ วัดศรีโคมคำ ที่อยู่ในอำเภอเมืองพะเยา หรือที่ชาวบ้านมักจะเรียกกันว่า วัดพระเจ้าตนหลวง ที่ที่วัดแห่งนี้จะมีพระพุทธรูปที่ใหญ่และเก่าแก่ที่สุดในแผ่นดินล้านนา ได้ถูกสร้างขึ้นมาในช่วงของพุทธศตวรรษที่ 20 โดยสันนิษฐานว่าจะสร้างราว ๆ พ.ศ 2067
ในส่วนของ พระเจ้าตนหลวง ที่ต่างก็ถูกร่ำลือกล่าวขานกันมายาวนานซึ่งเป็นพระพุทธรูปสำริดปางมารวิชัยหน้าตักกว้าง 14×16 เมตร ที่คาดว่าสร้างขึ้นมาเมื่อปี 2034 ในช่วงของพระยาเมืองยี่ครองเมืองพะเยา
จากนั้นมาถึงในสมัยของพระยาอุปราชเจ้าบุรีย์รันตน์ได้ทรงทำการก่อสร้างพระวิหารรวมไปถึงเสนาสนะต่าง ๆ ที่ต่อมาได้ถูกตั้งขึ้นมาเป็นวัดในช่วงสมัยของพระยาตู้ได้ครอบครองเมืองพะเยาเรียกได้ว่าเป็นพระพุทธรูปที่ชาวพะเยาให้ความเคารพนับถือและเป็นที่กล่าวขานในเรื่องของความศักดิ์สิทธ์จึงมีผู้คนแวะเวียนเข้ามากราบไหว้อยู่ตลอด
ในช่วงประมาณเดือนหกของทุกปีที่วัดแห่งนี้จะมีการจัดงานนมัสการพระเจ้าตนหลวงหรือชาวบ้านมักจะเรียกกันว่า เทศกาลแปดเป็ง ที่จะมีทั้งชาวพะเยาและคนหลากหลายพื้นที่ต่างก็พากันมาร่วมงานมากมาย เนื่องจากในการก่อสร้างพระเจ้าตนหลวงขึ้นมาเมื่อครั้งที่ยังเป็นยุคทองทางพระพุทธศาสนาของล้านนาจึงทำให้ชาวบ้านต่างก็เชื่อกันว่า พระเจ้าตนหลวง คือ ตัวแทนของพระพุทธเจ้านั่นเอง
เรียกได้ว่าใครที่ได้เข้ามากราบไหว้ก็จะเกิดความเป็นสิริมงคลและอยู่ดีมีสุขและไฮไลท์ของวัดแห่งนี้ที่จะมีอุโบสถกลางน้ำ ที่อยู่ริมกว๊าน ซึ่งเรียกได้ว่าเป็นศิลปะล้านนาแบบประยุกต์ ที่ได้ถูกสร้างขึ้นมาจากการร่วมแรงร่วมใจและแรงศรัทธาของเหล่าพุทธศาสนิกชนทั่วประเทศ
วัดแห่งนี้ยังได้ถูกยกขึ้นเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ประเภทสามัญ ที่หากว่าใครได้มาถึงเมืองพะเยาแล้วไม่ได้มากราบไหว้พระเจ้าตนหลวงก็ต้องบอกเลยว่าถือว่ามาไม่ถึงเมืองพะเยานั่นเอง ไม่เพียงเท่านั้นยังมีงานเขียนที่วิจิตรงดงามจากจิตรกรเอกของเมืองไทยให้ได้ชมกันอีกด้วย
Facebook : วัดศรีโคมคำ พะเยา